Elke manager zou minimaal het boek “The seven habits of highly effective people” van Stephen R. Covey gelezen moeten hebben. Dit is voor mij toch nog steeds een van de beste management boeken die tot nu toe zijn gepubliceerd. Als je niet van lezen houdt kun je ook de luisterversie nemen. Handig voor in de auto. In dit boek geeft Covey een aantal methodes aan waarmee je eerst jezelf kunt verbeteren (pro-actief, visionair, time management) voordat je kunt samenwerken met anderen (win-win, luisteren, synergie) en ruimte moet creëren voor ontspanning (houd de zaag scherp). In zijn laatste boek gaat Covey in op het fenomeen vertrouwen. Vertrouwen is dan een noodzakelijke eigenschap die helpt om succesvol zaken te doen met anderen. Ik gebruik materiaal uit De Snelheid van Vertrouwen in de salestrainingen die ik af en toe geef.
Henry Mintzberg schreef al eens dat vooral elementen als intuïtie en creativiteit een belangrijke rol spelen bij het managen, organiseren en het bepalen van strategie. In zijn definitie van rollen kende hij zwaartepunten toe aan drie persoonlijke eigenschappen:
- Interpersoonlijke contacten (leiderschap)
- Informatie verwerken (ontvangen en zenden)
- Besluitvorming (ondernemer en strever naar win-win)
Peter Drucker voegde hier aan toe dat maatschappelijke betrokkenheid en maatschappelijk verantwoord ondernemen, beide competenties zijn die zwaarder zullen gaan wegen in de toekomst.
Deze management goeroe’s gaan in op algemene management vaardigheden maar behandelen niet de specifieke eigenschappen die en IT Manager moet bezitten. Ik heb een aantal specifieke leiderschapseigenschappen samengevoegd in dit artikel die er voor kunnen zorgen dat een IT Manager vooral een goede manager is met een primaire verantwoordelijkheid voor IT en een secundaire verantwoordelijkheid heeft voor de business waarvoor hij werkt.
En het gaat in dit geval niet om de harde kant van IT Management (Informatie en Systeembeheer) maar vooral om de zachte kant. Want het blijkt dat succesvolle IT Managers en CIO’s vooral betere zachte eigenschappen bezitten dan harde kennis van IT.
Waller, Hallenbeck en Rubenstrunk hebben in hun boek “The CIO edge; 7 leadship skills you need to drive results” aangetoond dat de meest succesvolle CIO’s een uitgekiende set van softskills bezitten die juist hen zo succesvol laat zijn en anderen (en de bedrijven waar zij voor werken) niet. Er is misschien dus een relatie tussen succesvolle IT leiders en succesvolle bedrijven…..
Leiderschap
De belangrijkste eigenschap waaraan een IT leider moet voldoen is het tonen van leiderschap. Net als bij Mintzberg en Drucker gaat het om het (durven) nemen van besluiten. Ergens voor staan, een mening en een doel hebben. Visie tonen. Als problemen op je pad komen ga je die niet uit de weg maar los je ze op. Achter elk probleem zie jij een kans en kansen wil je benutten om jezelf, je team en je bedrijf beter te laten worden. Jij bent de aanvoerder binnen en buiten de lijnen van het spel.
Creativiteit
Dat vereist wel enige creativiteit omdat niet elk technisch probleem eenvoudig oplosbaar is. Creativiteit is dan ook de tweede belangrijke eigenschap die een Manager moet bezitten. Ik noem dit het vermogen te kunnen improviseren. Je kunt nog zo mooie architectuurmodellen ontwikkelen of willen werken volgens best practices als Prince, ITIL, ISO e.d, zonder te kunnen improviseren kom je nergens. In het rijtje van creativiteit en improvisatie hoort dan ook flexibiliteit en inventiviteit.
Vermogen tot samenwerken
Met het tonen van leiderschap en creativiteit alleen ben je er niet. Je kunt immers niet elk probleem alleen oplossen. Je hebt daar mensen voor nodig die samen met jou resultaat willen halen. Mensen die jou herkennen aan je leiderschap en onder jouw aanvoering creatieve ideeën willen uitwerken. Daar is dus een behoorlijke hoeveelheid vermogen tot samenwerken voor nodig. Durven delegeren op basis van vertrouwen in de andere mens, diens kennis en ervaring. En hulp bieden als zij er niet uit komen. Maar ook samenwerken met jouw klant (je collega’s) die oplossingen willen zien voor hun business problemen.
Tijdens één van mijn Interim Management opdrachten had ik te maken met een IT Manager die al langere tijd op die plek zat. De man kende de business van zijn bedrijf en had een uitermate sterke technologische visie. Technische problemen kon hij met een behoorlijke dosis improvisatie telkens tot een goed eind brengen. Maar de beste man was een einzelgänger. Hij had geen enkel draagvlak in zijn team en ook binnen het MT kon men niet hem samenwerken. Hij wist het altijd beter en kon niet luisteren naar de mening van anderen. Zijn dagen waren geteld…..
Communicatieve vaardigheden
Luisteren om te begrijpen en dan begrepen worden. Was dat niet wat Covey schreef? Het blijkt ook uit mijn voorgaande ervaring. Het vermogen te kunnen luisteren naar anderen zonder daarbij direct je eigen mening te ventileren is echt zo’n zachte eigenschap die je werkelijk verder helpt. Je kunt het ook heel goed uitbreiden met het tonen van je eigen kwetsbaarheid. Toegeven dat je soms een fout kunt of hebt begaan. Dat toont je zwakke kant waardoor de andere je weer beter kan begrijpen. Louis van Gaal noemt het de Totale Mens, wat zit er in die Totale Mens en hoe krijg je dat er uit en hoe kun je hen bewegen zodat ze doen wat jij graag wilt? Het heeft alles te maken met communicatie vaardigheden. Overigens is van Gaal daar zelf niet zo’n goed voorbeeld van.
Aangaan met en verzorgen van relaties
Dit zal niet verrassend zijn maar het uitbreiden van je netwerk en het oprecht aangaan van relaties met je netwerk, is een uitstekende eigenschap voor IT Managers. Het zoeken naar contact binnen en buiten je eigen organisatie, en beter nog, het bemiddelen tussen het tot stand komen van relaties tussen jouw relaties onderling, maakt je een sterk persoon waarin mensen veel vertrouwen zullen hebben. Uit het boek van Waller, Hallenbeck en Rubenstrunk (uitgave Gartner en verkrijgbaar bij Amazon) blijkt zelfs dat écht succesvolle managers meer dan gemiddeld tijd besteden aan hun netwerk.
Het tonen en communiceren van jouw authenticiteit
Je bent wie je bent en daar mag je best voor uitkomen. Je hoeft je niet te schamen voor onderontwikkelde persoonlijke eigenschappen. Als je eerlijk en oprecht bent en je kwetsbaarheden hebt leren tonen, zullen anderen helemaal geen moeite hebben met jouw onvolkomenheden. Zij zullen je juist leren waarderen om je sterke eigenschappen. Omdat ze weten dat die er toe doen. Omdat die tot resultaat leiden. Maar er is nog iets anders in deze context: jouw normen en waarden moeten herkenbaar zijn voor de mensen met wie je samenwerkt. Ze moeten uiteraard passen bij de principes die het bedrijf hanteert en tot uiting komen in je IT plannen. Door telkens te herhalen waarom bepaalde (IT) normen en (IT) gedragingen er toe doen, zullen mensen er begrip voor op gaan brengen en er ook naar handelen. Het is eigenlijk gewoon een vorm of resultaat van goed leiderschap.
Inspireren
Ik heb een aantal maal met leiders gewerkt die aanstekelijk enthousiast waren. Zij werkten altijd vol overgave aan het verwezenlijken van hun doel. Zij hadden een echte visie, vertelden er over en wisten mensen snel in beweging te krijgen. Het inspireerde mij persoonlijk om aan dat doel mee te werken. Die inspiratie kwam niet van de arbeidsvoorwaarden maar van het vermogen die zij als leiders toonden om mij iets te leren. Inspiratie is dus een belangrijke drijfveer om een team te laten werken. Maar het is ook een drijfveer die een bepaalde houdbaarheidsdatum heeft. Als inspiratie namelijk niet tot zakelijk of persoonlijk succes leidt, zal de motivatie om door te gaan snel afnemen.
Aan al het moois komt een eind
De beste leider weet wanneer het tijd is om te vertrekken. Niet omdat hij zijn mooie vakantiehuis in stand moet houden, of een grotere auto of boot wil kopen. Nee, zodra één van de voorgaande punten aan kracht inboet, is het tijd om plaats te maken voor een andere leider. Ik wenste dat ieder leider deze vorm van zelfreflectie in zich had want ik heb er teveel meegemaakt die gewoon bleven zitten als de resultaten minder werden en zelfs een vorm van narcisme begonnen te vertonen. De houdbaarheid datum van een pak melk ik ook eindig!
De allerlaatste zachte eigenschap die ik verder niet zal benoemen is natuurlijk het vermogen te kunnen communiceren. Misschien wel de belangrijkste van allemaal en tegelijkertijd ook de slechtst ontwikkelde. Een open deur dus.
Social Media
Leiderschap en IT is een aspect dat mij interesseert. Ik schrijf er dus graag over. Het is daarom dat ik recentelijk wat onderzoek heb gedaan naar Persoonlijk Reputatie Management. Vooral in relatie tot Social Media is het belangrijk dat je jouw skills en vaardigheden goed weet te beschrijven en laat onderbouwen door de mening van anderen.
Veel succes en ben jij die IT Manager die op de hier beschreven eigenschappen sterk scoort, dan kom ik graag met je in contact!
[…] van Leiderschap, specifiek gericht op IT?: IT Governance, mooi woord maar hoe doe je dat? Welke eigenschappen heeft een succesvolle IT Manager? Het succes van IT draait om het vermogen Leiderschap te tonen. Welke competenties heeft een IT […]