Het eerste zonnepanelen project dat wij hebben gestart, stamt al uit 2008. Na een aantal maanden vergelijksmateriaal bestudeerd te hebben, besloot ik tot een bestelling van 20 Sharp panelen. Deze panelen hadden een kleinere maatvoering (100×130) dan tegenwoordig. Maar voor ons dak bleek dat verstandiger vanwege de vele dakramen die erin zitten. Met de kleinere maat kon ik dan een mooier sluitend geheel ontwerpen.

Dimensionering omvormer

Bij de 1^e opdrachtverstrekking heb ik er uiteindelijk voor gekozen om 2 omvormers te kopen in plaats van 1. De theorie die ik daarbij heb gebruikt is de volgende;

Een omvormer die een kleiner vermogen heeft dan de totale hoeveelheid van de panelen, zal op zonnige dagen op zijn piekvermogen moeten draaien. De omvormer is een brok elektronica en elektronica heeft de vervelende eigenschap dat de technische eigenschappen van de componenten sterker verouderen bij zware belasting. Deze gaat namelijk gepaard met sterke warmteontwikkeling. De omvormer die mij eerst werd aanbevolen was een enkel-fase 3.3kW omvormer, terwijl de maximale opbrengst van de panelen 3.4kW kon bedragen. De dimensionering is dan 103%. Door te kiezen voor 2 omvormers van elke 2.2kW (totaal dus 4.4) is de dimensionering 85%. Een lagere dimensionering zal de levensduur van de omvormer verlengen. Een nadeel is dat de omvormers in de ochtend iets later zullen opstarten en in de avond iets eerder zullen stoppen. Er treedt dus een klein verlies op.

Zonnepanelen tip

Ik adviseer altijd goed te kijken naar de dimensionering en vooral aan de veilige kant te gaan zitten als de panelen oriëntatie zuid is. Dan is de belasting immers maximaal. Bij een Oost-West positionering kun je een kleinere omvormer nemen maar niet meer dan 110% dimensionering. Anders zal de omvormer toch weer sneller stuk gaan.

Groeien in stappen

In de tabel kun je alle gegevens van de verschillende projecten teruglezen. Bij de aanschafprijzen moet je je realiseren dat hierbij geen installatiekosten zijn opgenomen. Ik heb alles zelf aangelegd. Voor een volledig beeld zou je circa € 2.500 aan extra kosten voor de installatie moeten meetellen.

Als je besluit om in stappen te groeien, realiseer je dan dat je bij een latere uitbreiding altijd te maken krijgt met nieuwe en dus andere panelen. Er zal altijd kleurverschil zijn, soms zelf verschil in uitvoering. Dat is echt iets om rekening mee te houden!

De aanleg van veld 3 betrof totaal 2 x 6 panelen, verdeeld over twee daken met 2 losse omvormers. Bij de aanleg van veld 4 zijn de 2 dakvlakken samengevoegd tot één en zijn 4 extra panelen in Westelijke richting geplaatst. De twee losse omvormers zijn vervangen door één SolarEdge omvormer met Power Optimizers. Dit is voordeliger dan losse omvormers voor elke oriëntatie en het bleek dat er in voor- en najaar nogal wat schaduw van het huis van de buren ontstond. De Power Optimizers van SolarEdge lossen het schaduw probleem op.

De financiële opbrengst van zonnepanelen

Ik heb de opbrengst van alle zonnevelden afzonderlijk bijgehouden. Voor de SDE-subsidie van Veld-1 is er zelfs een aparte verplichte opbrengstmeter geïnstalleerd die jaarlijks door Liander wordt uitgelezen.

Voor de berekening van de financiële opbrengsten is gemakshalve gerekend met een tarief van € 0,20 per kWh.

* gemeten tot 13 oktober 2018, nu al een topjaar dus.

Totaal is er dus al ruim 69 MW elektrische energie opgewekt sinds 2012, goed voor ongeveer € 13.850 aan besparingen. Samen met de subsidies is dit ruim voldoende om de investeringen nu al terugverdiend te hebben. Laat de zon maar schijnen! De komende 15-20 jaar zullen deze panelen voor gratis energie zorgen.

Rendement kWp/jaar/kWh

Op basis van het geïnstalleerd vermogen en het opgewekt vermogen is het rendement van de zonnepanelen 10.500/11.600=97%. En dat is zeer goed. Overigens zie je in de tabel dat de eerste jaren dit rendement fors lager lag, circa 80%. Dit werd veroorzaakt door schaduw van een boom. Deze boom is daarna teruggesnoeid. Dat is wel iets om in de gaten te houden! Daarom ook de keuze voor een SolarEdge ontwerp voor de velden 3 en 4.

Salderen en winterverbruik

Zoals je wel zult begrijpen wordt onze volledige jaaropbrengst van circa 11.500 kWh gesaldeerd met het verbruik. Het overschot aan opbrengst in de zomer terug geleverd aan het net en wordt gecorrigeerd met het hoge verbruik in de winter. Als de salderingsregeling in 2021 of 2023 wordt vervangen zal ik meer gebruik moeten gaan maken van de slimme meters die ik heb geplaatst. Deze zullen er dan voor moeten zorgen dat de overdag opgewekte stroom zo efficiënt mogelijk voor eigen gebruik wordt toegepast. Bijvoorbeeld door het laadproces van de auto of de boot, maar ook de warmtepomp, de vaatwasser en wasmachine vooral overdag te laten draaien. Hierover meer in een volgende blog.

Het is in Nederland helaas ondenkbaar dat je met zonnepanelen op je eigen dak voldoende energie kunt opwekken om in de winter een warmtepomp aan te drijven. Ter illustratie; op een gemiddelde winterdag is de opbrengst slechts 15% van de piek WP (11.630), dus circa 1.750 Wp. Dat is onvoldoende voor de warmtepomp (2.350 Wp verbruik). Daarnaast is het aantal zonuren per dag, als het al zonnig is, zeer beperkt en levert nooit meer dan maximaal 5 uur instraling per dag in december en januari. Je zult dus altijd een netaansluiting nodig hebben!