Gisteren keek ik naar een interview met Nigel Farage, de leider van UKIP die zijn anti-Europa lobby voert in Groot Brittannië. In tegenstelling tot onze eigen Geer Wilders heeft Farage wél inhoudelijke argumenten waarom hij tegen de EU is en waarom hij wil dat GB uit de EU stapt. Hoge kosten, gebrek aan democratie, opgelegde wet- en regelgeving. Het zijn de bekende ingrediënten van eurosceptici. En al luisterende deed mij dit denken aan een stukje tekst dat ik enkele jaren terug opschreef. En dat draait om de volgende tweet die ik in november 2011 uitstuurde:
Ik heb dat artikel er nog eens bij gepakt. Het is een IT artikel maar ik heb het aangepast door enkele woorden te vervangen of te verdraaien waardoor het een mooie weerspiegeling is van de huidige situatie.
“In tijden van crisis moet je niet blijven sleutelen om het beter te maken. Stoppen, weggooien en opnieuw beginnen. Dat is change”.
Wij leven op dit moment in een economisch slechte periode. Het gaat alleen nog maar over bezuinigingen, minder, minder, minder en het faillissement van Europa. Bedreigingen zullen we het maar noemen. En ik heb geleerd dat achter elke bedreiging een kans zit. Maar je moet hem zien.
Stel dat je politicus bent en je hebt de verantwoordelijkheid voor een belangrijk maatschappelijk probleem (vluchtelingen, zorgstelsel, werkgelegenheid, e.d.). Een probleem dat al vele jaren speelt. Ooit heeft iemand een wet bedacht die handvatten moest bieden voor dat specifieke maatschappelijke probleem. Maar in de loop der jaren is de wet niet meer goed hanteerbaar en een verzameling spaghetti geworden als gevolg van nieuwe wensen uit de samenleving, van nieuwe kabinetten en door nieuwe inzichten. Wat doe je dan?
De meeste politici, ook kamerleden, blijven sleutelen en schaven want, zo stellen zij, het is ondoenlijk om het op een andere manier te doen. Vergelijk het met het telkens opnieuw voorstellen van nieuwe bezuinigingen (pleiters plakken) terwijl men de oorzaak en de oplossing van het probleem maar voor zich uit schuift. Hoe zou je “stoppen, weggooien en opnieuw beginnen” kunnen toepassen op het Pensioenakkoord? Of de CO2 of BPM belasting voor auto’s, het vluchtelingen probleem en de EU? Mark McDonald, een vooraanstaand onderzoeker en publicist van Gartner noemt het een vorm van Creative Destruction. Hij zegt dat het doel van creative destruction moet zijn het vernietigen van bestaande manieren van werken om daarmee middelen, tijd en geld vrij te maken om nieuwe dingen te kunnen doen. Eerst moet je stoppen met de dingen die je doet voordat je opnieuw kunt beginnen. Overigens is de term Creative Destruction ooit beschreven door Karl Marx en Joseph Schumpeter waarbij de laatste het uitlegde als een methode om economische vooruitgang te verkrijgen door radicale innovatie.
Ik zal je een IT voorbeeld geven. In één van de bedrijven waar ik een interim klus heb gedaan, was een team systeembeheerders verantwoordelijk voor het oplossen van incidenten in de infrastructuur. De infrastructuur was dermate complex dat het aantal incidenten dat dagelijks binnenkwam te veel was voor de beheerders. Men liep al maanden achter de feiten aan en incidenten bleven daardoor te lang openstaan wat ontevreden klanten en derving van inkomsten tot gevolg had. Crisis dus. Normaliter zou de manager van de afdeling ervoor kiezen om gewoon méér beheerders aan te stellen (=kosten verhogen). Of hij zou ervoor kunnen kiezen de hele infrastructuur te vervangen waardoor de complexiteit zou afnemen. Maar dat zou een enorm project opleveren dat niet op korte termijn kon worden gestart. Overigens zou ook het rekruteren en het inleren van nieuwe beheerders een lange tijd duren terwijl de business nú verandering eiste.
Ik stelde een creatieve en radicale methode voor: van de een op de andere dag stoppen met het oplossen van alle oude incidenten (honderden!). Afsluiten, archiveren en niet meer naar kijken. Nieuwe meldingen werden nog wel aangenomen en zouden binnen de SLA worden opgelost. Boze ontevreden klanten werden door mij persoonlijk bezocht en ik legde de situatie aan hen uit. Dat leverde veel begrip en goodwill op, dat overigens alleen uitbetaald werd als deze aanpak ook daadwerkelijk tot beter resultaat zou leiden. En dat deed het. Door de vrijgekomen resources ging het hele team aan de slag met Problem Management en Change Management. Binnen enkele weken nam het aantal nieuwe incidenten scherp af en binnen 2 maanden was het incident management proces onder controle en werden SLA’s weer behaald. De klanttevredenheid steeg weer. En als bijvangst waren de 20 tijdelijk ingehuurde dure krachten niet meer nodig. Het bespaarde dus ook nog eens geld.
Stel je nu eens voor dat de IND en het COA morgen besluiten dat de huidige manier van opvang van vluchtelingen radicaal anders moet. De AZC’s worden gesloten en de vluchtelingen worden overgedaan aan gemeenten. De woningwet wordt tijdelijk buiten gebruik gesteld zodat gemeenten de vrijheid krijgen om alternatieve (semipermanente) woonruimte te creëren. De IND gaat zich alleen nog bezig houden met de intake en het selecteren van aanvragen en stuurt mensen terug die niet aan de criteria voldoen. Wat zou dit opleveren?
Een ander IT voorbeeld. Een relatie van mij vroeg mij om raad bij de stappen die hij moest ondernemen om klanten van een bepaald applicatie platform te laten migreren naar een nieuwe omgeving. Hij had in de voorbije jaren zijn klanten herhaaldelijk geadviseerd om upgrades uit te laten voeren maar daar waren telkens diverse redenen voor om dat besluit uit te stellen. Het platform waarvoor hij verantwoordelijk was kon niet langer onderhouden worden en de verouderde applicatie die in eigendom was bij de klanten kon niet zondermeer over gezet worden op een nieuw platform. Hij voorzag grote kosten en vele discussies over wie de migratie moest betalen. Ik gaf hem een simpel maar duidelijk antwoord. Zeg de overeenkomst met de klanten per direct op en geef hen de kans om binnen 12 maanden een alternatief te zoeken. Heeft de klant niet het initiatief genomen, jammer, dan vervalt de service. Het zou de belastingdienst, het UWV of de SVB kunnen zijn…….
Er is lef voor nodig om zo’n creatieve en/of radicale methode toe te passen. Het heeft ook wel iets met strategie te maken: kiezen wat je NIET doet. En daar dan duidelijk over communiceren. Van pappen en nathouden wordt niemand gelukkig. Ik heb in al die jaren nog geen bedrijf of instelling zien omvallen die het aandurfde om dit soort creatieve en radicale besluiten te nemen.
Terug naar Nigel Farage en de Europese Unie. Onze politieke leiders moeten ophouden met roepen (en dreigen) dat ze er uit willen stappen. Of dat ze willen schaven aan oude regels omdat de huidige regels niet meer gewenst zijn. Nee, ze moeten het lef tonen om met een ontwerp te komen voor EU 3.0. Een opnieuw uitgevonden Europese Unie die op basis van gelijkheid (mensenrechten, respect voor elkaars mening en cultuur), en verenigd, dus iedereen deelt mee en speelt mee in de huidige uitdagingen waar we voor staan (economie, vluchtelingen, milieu). Zeg de EU per 1 januari 2017 massaal op met als doel om vanaf die datum aan een nieuwe toekomst te gaan werken. Het vraagt visie en daadkracht.
Het zijn strategische keuzes die je zult moeten nemen om de behoefte aan samenwerking en stabiliteit op korte en langere termijn te blijven waarborgen. En enig pragmatisme en lef is benodigd om creatieve vernietiging toe te passen. “In tijden van crisis moet je niet blijven sleutelen om het beter te maken. Stoppen, weggooien en opnieuw beginnen. Dat is change”. Het klinkt kort door de bocht, maar soms moet je kort door de bocht om iets te kunnen bereiken. En uit chaos worden de mooiste dingen geboren.