Afgelopen week was ik bij een relatie van mij voor een jaarlijkse ICT strategie update sessie. Sinds ik drie jaar geleden een maturity scan voor hen heb uitgevoerd, toets ik samen met de ICT Manager 1 a 2 keer per jaar de voortgang op de adviezen die ik destijds heb gedaan. Vooral IT-Business alignment is een telkens terugkerend onderwerp. De organisatie is een instelling die zorg aanbiedt voor mensen met een verstandelijke beperking. In speciale woonunits bieden zij een vorm van intramurale zorg voor cliënten die 24 uur per dag zorg nodig hebben. Daarnaast bieden zij dagopvang en ondersteuning voor thuiswonende cliënten met bijvoorbeeld niet-geboren verstandelijke beperkingen. Bij de instelling werken ruim 800 medewerkers.
De IT afdeling verzorgt vrijwel geheel zelfstandig alle ICT voorzieningen voor de kantoren en de verschillende locaties waar de woonunits zijn voorzien. Al in 2003 waren zij één van de eersten die een volledige overstap waagden op VoIP telefonie omdat dit een forse kostenbesparing en centralisatie van ICT dienstverlening kon opleveren. Zo hebben ze de afgelopen jaren ook vele IT projecten gedraaid (Citrix, SAN en VMWare) gericht op een gecentraliseerde en betrouwbare IT omgeving. Dat daarbij de aandacht vooral uitging naar techniek (aanbod gestuurd) en minder naar de zorg (vraag gestuurd), maakt de discussie rondom IT-Business alignment noodzakelijk en vooral leuk. De verschillende zorg-units ervaren inmiddels een betere afstemming van vraag en aanbod en participeren ook beter in keuzes die gemaakt worden.
De discussie afgelopen week richtte zich o.a. op toekomstige projecten en de vraag waar ICT over 5 jaar zou moeten staan en hoe deze dan bestuurd zou moeten worden (Governance). Een lijst met (vooral) technische projecten werd opgevoerd en besproken waarbij ik opmerkte dat er te weinig aandacht was voor échte zorg-projecten. Niet één of andere upgrade van Cura of Citrix, maar echte toegevoegde waarde van ICT!
Eén van de beheerders liet mij toen het resultaat zien van een project dat in de afrondende fase zat waarbij Wi-Fi werd gebruikt bij de ondersteuning van persoonsbeveiliging. In één van de woonunits was enige tijd geleden een voorval gebeurd waarbij een verzorger was aangevallen door een cliënt. Door nu voortaan de verzorgers uit te rusten met Wi-Fi-telefoons, kon via een uitgekiend stelsel van Wi-Fi access points, tot op de meter nauwkeurig worden bepaald waar in het gebouw een medewerker(ster) zich bevond. Een alarmknop activeerde dan een oproep voor alle aanwezigen die via hun telefoon konden zien waar de assistentie verleend moest worden.
Dit soort Location Based Services (LBS) bestaan al wat langer en worden in de zorg o.a. gebruikt voor het lokaliseren van belangrijke apparatuur (AED, mobiele computerterminals, e.d.) maar ook doctoren of andere VIP’s die een Wi-Fi tag dragen kunnen worden gevonden. De proef zou binnenkort verder worden uitgebreid over de andere gebouwen en met behulp van leverancier Ekahau zou misschien worden bekeken welke functionaliteit nog kon worden toegevoegd. Gedacht wordt aan zonebeveiliging zodat een alarm afgaat als een cliënt buiten een bepaald (buiten) gebied komt.
Hoewel dit een uitstekend voorbeeld is van ICT in de zorg, is het een reactieve vorm. Men neemt immers pas actie als er al iets gebeurd is. Natuurlijk kunnen bepaalde cliënten zelf met een noodknop worden uitgerust, maar dat gaat bij mensen met een geestelijke beperking niet voor iedereen op. Wat je eigenlijk nodig hebt is een pro-actieve vorm van gedragsherkenning. Bijvoorbeeld met behulp van camera’s of geluiden. Zodra de opnameapparatuur een bepaald gedrag herkend, kan het waarschuwen dat iets mis dreigt te gaan. Dus voordat een cliënt een epileptische aanval krijgt, kan misschien aan de hand van het gedrag (oogbewegingen, ademhaling, lichaamstemperatuur) voorspeld worden dat binnen enkele momenten de epileptische aanval zal plaatsvinden. Dat is pro-actief en helpt de cliënt voordat problemen zich voordoen.
Deze vorm van ICT in de zorg wordt ook wel genoemd Context Aware Computing: aan de hand van ongestructureerde data (video, geluid, sociale media data) een analyse doen op basis waarvan besluiten genomen kunnen worden. Context kan dan plaats, tijd, handeling e.d. zijn. Het aardige is dat Context ook één van de trends is voor de komende jaren. Zie hiervoor het artikel Trends die het IT landschap zullen veranderen. Een ander voorbeeld dat ik een tijdje terug in de USA hoorde ging over een jongeren-hulpverlener die op een avond thuis wat in Facebook zat te bladeren en toen een bericht las van een meisje. Het meisje schreef dat ze het niet meer zag zitten en op zoek ging naar manieren van zelfdoding. De hulpverlener zocht in Facebook naar haar adres, stapte in de auto en reed direct naar haar woonadres, nog voordat het meisje aan haar daad was begonnen. Hoewel het hier nog niet een geautomatiseerde handeling betreft is het wel een pro-actieve vorm van zorgverlening met behulp van ICT. In Nederland zouden we ons overigens eerst zorgen maken over de inbreuk op privacy…..
Ik heb de ICT Manager van mijn relatie geadviseerd snel op zoek te gaan naar methodes om afscheid te nemen van allerlei commodity services die hij nu levert. Het in de lucht houden en exploiteren van servers, SAN en netwerken moet niet meer zijn eerste aandacht hebben. Hij moet op zoek gaan naar methodes om dit uit te besteden of wellicht onder te brengen bij Cloud leveranciers. De tijd en middelen die dan vrijkomen moet hij met zijn team besteden aan ICT innovaties die werkelijk toegevoegde waarde bieden aan de zorg en de cliënten. En natuurlijk het liefst pro-actieve zorg want voorkomen is altijd nog beter dan genezen.